Kalıp Sökme Süresi Nedir?

Betonarme yapıların sağlam ve güvenilir olabilmesi için her aşamasının titizlikle yürütülmesi gerekiyor. Kalıp sökme süresi, işte bu aşamalardan en kritik olanlardan biri. Ancak çoğu zaman kalıp sökme süresiyle ilgili net ve genel geçer bir bilgi arayışı olabilir. Bu sorunun cevabı, tek bir unsurdan değil, birçok faktörden etkilenir. Peki, beton kalıbı ne zaman sökülür? Kalıp sökme süresi, betona, yapı elemanlarına ve çevresel faktörlere göre nasıl değişir? Gelin bu süreci detaylarıyla inceleyelim.

Kalıp Sökme Süresi Nasıl Belirlenir?

Kalıp sökme süresi, beton döküldükten sonra, betonun yeterli mukavemeti kazandığı, yani yeterince güçlendiği zaman başlar. Ancak bu süre, betonun cinsine, döküm koşullarına ve hatta hava durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Genel bir kural olarak, betonarme yapılarda destek ve taşıyıcı elemanlar 7 ila 28 gün arasında sökülmez. Fakat bu süre, kullanılan betona, yapının özelliklerine ve betonun ne amaçla kullanıldığına bağlı olarak değişebilir. İşte tam da bu yüzden kalıp ne zaman sökülür? sorusuna net bir gün vermek yanlış olur.

Örneğin; betonarme kirişler, döşemeler ve kolonlar gibi farklı yapı elemanlarının kalıp sökme süresi birbirinden farklıdır. Aynı zamanda priz hızlandırıcılar gibi tekniklerin kullanılması da bu süreleri değiştirebilir.

Beton Kalıbı Ne Zaman Sökülür?

Beton döküm işlemi tamamlandıktan sonra, kalıpların ne zaman söküleceği kritik bir konudur. İşte bazı önemli yapı elemanlarının kalıp sökme süreleri:

• Kirişlerin dikey bölümleri, betonarme duvarlar ve kolonlar: 2 gün.
• Taşıyıcı dikmelerin altında kalan döşemeler: 3 gün.
• 4,5 metreye kadar olan döşemelerdeki dikmeler: 7 gün.
• 4,5 metreyi aşan döşemelerdeki dikmeler: 14 gün.
• 6 metreye kadar olan kirişlerdeki dikmeler: 14 gün.
• 6 metreyi aşan kirişlerdeki dikmeler: 21 gün.

Ancak dikkat edilmesi gereken bir nokta var: Priz hızlandırıcılar kullanıldığında bu süreler %30 oranında azaltılabilir. Ama ne olursa olsun, tüm dikey kalıp elemanlarını sökmeden önce mutlaka 24 saat beklenmelidir.

Beton Priz Süresi Nedir?

Beton priz süresiyle kalıp sökme süresi çoğu zaman karıştırılabilir, ancak birbirinden farklı kavramlardır. Priz, betonun sıvı halden katı hale geçmesi sürecidir. Yani, karıştırılan betonun sertleşmeye başlaması anlamına gelir. Bu süreç genellikle 28 gün sürer, ancak priz süresi tamamlandığında bile beton hala kürlenmeye ve güç kazanmaya devam eder.

Döşeme Kalıbı Kaç Günde Sökülür?

Taşıyıcı dikmelerin altında kalan döşemeler, genellikle 3 gün içinde sökülse de, döşemenin açıklığına bağlı olarak bu süre değişebilir:

• 4,5 metreye kadar açıklığı olan döşemeler: 7 gün.
• 4,5 metreyi aşan döşemeler: 14 gün.

Bu süreler, kullanılan beton katkı maddelerine ve hava koşullarına göre de değişebilir. Priz hızlandırıcılar kullanıldığında, döşeme kalıpları daha kısa sürede sökülebilir.

Kolon Kalıbı Kaç Günde Sökülür?

Kolonlar, diğer yapı elemanlarına göre daha kısa sürede kalıplarından ayrılabilir:

• Kolon ve perde duvar kalıpları: 2 gün.

Kolon kalıplarının zamanında sökülmesi, bir sonraki katın inşasına başlanması açısından önemlidir, ancak kalıpların gereğinden önce sökülmesi, kolon dayanıklılığını olumsuz etkileyebilir.

Kiriş Kalıbı Kaç Günde Sökülür?

Kirişlerin kalıp sökme süreleri, kirişin boyutuna ve açıklığına göre değişir:

• 6 metreye kadar olan kirişler: 14 gün.
• 6 metreyi aşan kirişler: 21 gün.

Kiriş kalıpları sökülürken en önemli husus, kirişlerin sehim yapmamasıdır. Eğer sehim oluşabilecek bir yapı varsa, dikmelerin sökülmesinden kaçınılmalıdır.

Kalıp Sökülürken Nelere Dikkat Edilmeli?

Kalıp sökme süresi tamamlandığında dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır:

• Betonun yeterli dayanıklılığa ulaşmadığından emin olunmalıdır. Şantiye şefi tarafından yapılacak testler sonucunda, betonun mukavemeti kontrol edilmelidir.
• Kalıpların sökülmesinden sonra yapı elemanları dikkatlice gözden geçirilmelidir. Özellikle yük taşıyan bölümlerin tam olarak dayanıklılık gösterdiğinden emin olunmalıdır.
• Hava sıcaklıkları düşükse, kalıp sökme süresine ek zaman eklenmelidir. Örneğin, eğer hava sıcaklığı +5 derece altına düşerse, her gün için kalıp sökme süresine 24 saat daha eklenmelidir.

Beton Kaç Gün Sulanır?

Beton kürleme işlemi, betonun sertleşmeye başlamasıyla başlar ve en az 4-7 gün sürer. Betonun yüzeyinin sürekli nemli kalması, betonun dayanıklılığını artırır ve çatlamasını önler. Kür işlemi sırasında, özellikle ilk 12 saatten sonra, betonun yüzeyi günde en az iki kez sulanmalıdır.

Beton Kuruma Süresi Nedir?

Betonun tam sertleşmesi ve nihai dayanımına ulaşması genellikle 28 gün sürer. Ancak, beton bu süreçten sonra da dayanım kazanmaya devam eder. Hatta betonun tam mukavemetine ulaşması, yıllar alabilir.

Beton Kuruma Süresini Etkileyen Faktörler

Betonun kuruma süresi, şu unsurlardan etkilenir:

• Kullanılan çimento cinsi.
• Su/çimento oranı.
• Yapının tipi ve yapı yükü.
• Hava koşulları ve betonun bakım süreci.